بسم الله الرحمن الرحيم

كليات واستنادات قانوني :
1 .بند ب و د ماده 3 ، بند ب ماده 5 ، مواد 6 و 7 و 8 قانون سازمان دامپزشكي كشور مصوب سال 1350 .
2 . آيين نامه چگونكي كنترل بهداشتي تردد ، نقل وانتقال ، واردات وصادرات دام زنده وفرآورده هاي خام دامي موضوع بند «د» ماده 3 وبند«ب» ماده 5 قانون سازمان دامپزشكي كشور ( مصوب 25/8/1373 هيئت وزيران .
3 . دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام زنده وفرآورده هاي خام دامي .

مقدمه :

قرنطينه به عنوان يكي از ركن ها وابزارهاي مهم در تامين بهداشت دام وفرآورده هاي دامي از جمله اجراي پروژه هاي ،كنترل و ريشه كني بيمارهاي هاي دامي، مطرح مي باشد . فعاليت هاي قرنطينه اي طيف وسيعي از فعاليت ها را شامل مي گردد كه از قرنطينه داخل دامداري شروع وبه استقرار ايستگاههاي كنترل و پست هاي قرنطينه مرزي وبين استاني و اجراي دستور العمل هاي بهداشتي قرنطينه اي حمل ونقل دام وفرآورده هاي خام دامي منتهي مي گردد .
هدف از تدوين ضوابط اجرائي قرنطينه مبدا ومقصد ، بهبود روند فعاليت هاي قرنطينه اي سازمان دامپزشكي كشور وفعاليت منسجم آن درراستاي جلوگيري ورود ويا انتشار بيماري هاي مختلف دامي در سطح كشور وافزايش كارائي وبهره وري سيستم قرنطينه اي فعلي مي باشد . بديهي است كه اجراي دقيق ضوابط ومقررات بهداشتي در مبدا وكنترل آن در مقصد مي تواند بسياري از مشكلات موجود در زمينه كنترل بهداشتي قرنطينه اي در جاده هاي ارتباطي كشور را مرتفع سازد.




دفتر قرنطينه وامور بين الملل
مردادماه 1387
1- ضوابط حمل ونقل دام زنده داشتي :
1- 1 .تعيين هويت و شناسائي دام زنده با استفاده از روش هاي مورد تائيد سازمان (پلاك ، ميكرو چيپ و....) الزامي است. .
تبصره 1 : روش مورد استفاده بايد داراي كد واحد اپيدميولوژيك ،كد نوع دام و كد شناسايي دام باشد .
تبصره 2 : در دامهاي واجد پلاك ( دامپزشكي ) نياز به پلاك كوبي مجدد نيست و بايد از شماره هاي ازقبل الصاق شده به دام در ثبت مشخصات در گواهي هاي حمل استفاده گردد .

2- 1 .در واحدهاي اپيدميولوژيك ( شيري ) تحت پوشش عمليات سل و بروسلوز ، جابجايي ونقل وانتقال دام توسط گروه هاي سل و بروسلوز كنترل شود . ( گروه هاي فوق در مراجعه به واحد دامداري در هر نوبت نسبت به كنترل دامهاي ورودي – خروجي به دامداري اقدام و دامهاي جديد الورود را با برگه ها و مستندات قبلي موجود در دامداري ، مطابقت وهرگونه تغييري را به واحد قرنطينه اعلام مي نمايند . )

3- 1 .بايد از برنامه هاي نرم افزاري به منظور ثبت اطلاعات ورود و خروج گاو هاي شيري در گاو داري استفاده شود.
4- 1 .در واحد هاي اپيدميولوژيك (پرواربندي گوساله و بره و واحدهاي گوسفندداري و گاوداري شيري) كه تحت پوشش عمليات سل وبروسلوز نمي باشند، كنترل ورود و خروج دام از بايد طريق كنترل گزارشات مايه كوبي اكپيهاي عملياتي واكسيناسيون بخش دولتي و غير دولتي دامپزشكي اعمال شود .
5- 1 .ميتوان از تسهيلات بانكي، تمديد پروانه ، تائيديه بيمه و ... به عنوان راهكارهاي تشويقي يا بازدارنده استفاده شود .
6- 1 .براي حمل دام زنده به منظور داشتي ،بايد استعلام از دامپزشكي مقصد درخصوص وضعيت دامداري و مجاز بودن انتقال دام انجام شود
7- 1 اخذ مجوز و گواهي حمل دامپزشكي براي حمل و نقل دام از يك شهرستان به شهرستان ديگر ودر داخل هر شهرستان الزامي است .
تبصره 3: در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.

2 – ضوابط حمل دام زنده به مقصد كشتارگاه :
1- 2 .تعيين هويت و شناسائي دام زنده با استفاده از روش هاي مورد تائيد سازمان (پلاك ، ميكرو چيپ و....) الزامي است. .
تبصره 1 : روش مورد استفاده بايد داراي كد واحد اپيدميولوژيك ،كد نوع دام و كد شناسايي دام باشد
تبصره 2 : در دامهاي واجد پلاك ( دامپزشكي ) نياز به پلاك كوبي مجدد نيست و بايد از شماره هاي ازقبل الصاق شده به دام در ثبت مشخصات در گواهي هاي حمل استفاده گردد .
2- 2 .دام هاي كشتاري بايد در كشتارگاه هاي مجاز مورد تاييد سازمان دامپزشكي كشتار شود.
3- 2 .گواهي هاي بهداشتي قرنطينه اي دام هاي حمل شده بايد قبل از كشتار توسط " بازرس بهداشتي دولتي " مستقر در كشتارگاه كنترل شود.
4- 2 . اعلام تائيديه كشتار دام هاي كشتارشده بايد توسط دامپزشكي مقصد براي دامپزشكي مبداء ارسال شود .
5- 2 .اقدامات بهداشتي مربوطه بايد برابر دستورالعمل " كنترل بهداشتي ومقررات قانوني نقل وانتقال دام زنده وفرآورده هاي خام دامي " در داخل كشور باشد .
6- 2 .براي حمل و نقل دام از يك شهرستان به شهرستان ديگر و يا داخل هر شهرستان اخذ " گواهي حمل دامپزشكي" الزامي است.
7- 2 .فهرست هفتگي محموله هاي ارسالي دام كشتاري داخل و خارج شهرستاني ( با ذكر مبدا وشماره مجوز) بايد توسط " بازرس بهداشتي گوشت دولتي" مستقر در كشتارگاه به شبکه دامپزشكي شهرستان مربوطه ارسال شود .
8- 2 .فهرست محموله هاي ارسالي دام هاي كشتاري در پايان هرماه از دامپزشكي استان مبدا به دامپزشكي استان مقصد ارسال شود .
تبصره 3: در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.


3 - ضوابط حمل ونقل طيور زنده به مقصد كشتارگاه :
1- 3 . اخذ " گواهي حمل بهداشتي" طيور كشتاري از دامپزشكي شهرستان مبدا جهت كشتارگاه براي ارايه شهرستان مقصد الزامي است .
2- 3 .صدور مجوز بهداشتي حمل ونقل طيور در شبكه دامپزشكي شهرستان منوط به صدور گواهي بهداشتي مسئول فني بهداشتي مرغداري مي باشد .
3- 3 .بازديد كارشناسي از محموله و صدور گواهي انطباق شرايط محموله با دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » برعهده دامپزشك مسئول فني بهداشتي واحد مي باشد .
4- 3 .مجوزهاي بهداشتي حمل ونقل طيور ( در سطح شهرستان، استان وكشور) بايد مطابق فرم هاي عمومي درج شده در دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صادر گردد .
5- 3 .كشتار مرغ مادر در پايان دوره وتخمگذار تجارتي در كشتارگاه هاي طيور استان هاي همجوار مستلزم هماهنگي با دامپزشكي استان مقصد ودر كشتارگاه هاي طيور غير همجوار منوط به اخذ موافقت از سازمان مي باشد .
6- 3 .فهرست هفتگي محموله هاي ارسالي طيور كشتاري داخل و خارج شهرستاني ( با ذكر مبدا وشماره مجوز) بايد توسط "مسئول فني بهداشتي كشتارگاه" به شبکه دامپزشكي شهرستان مربوطه ارسال شود .
7- 3 .فهرست محموله هاي ارسالي طيور كشتاري در پايان هرماه از دامپزشكي استان مبدا به دامپزشكي استان مقصد ارسال شود .
تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.

4 – ضوابط حمل و نقل طيور زنده ( به منظور پرورش ونگهداري) :
1. 4 .اخذ "گواهي حمل بهداشتي" طيور زنده از دامپزشكي شهرستان مبدا جهت ارايه شهرستان مقصد الزامي است .
2. 4 صدور مجوز بهداشتي حمل ونقل طيور زنده در شبكه دامپزشكي شهرستان منوط به صدور گواهي بهداشتي مسئول فني بهداشتي مرغداري / كارخانه جوجه كشي مي باشد .
3. 4 .بازديد كارشناسي از محموله وصدور گواهي انطباق شرايط محموله با دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » برعهده دامپزشك مسئول فني بهداشتي واحد است .
4. 4 .مجوزهاي بهداشتي حمل ونقل طيور زنده (در سطح شهرستان ، استان و كشور) بايد مطابق فرم هاي عمومي درج شده در دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صادر گردد .
5. 4 .صدور استعلامات ، تمديد پروانه بهداشتي، واخذ مجوز جوجه ريزي مجدد مستلزم ارائه گواهي حمل طيور زنده است. .
6. 4 .در كارخانجات جوجه كشي و مزارع مرغ مادر جهت كليه محموله هاي جوجه يك روزه و تخم مرغ نطفه دار گواهي بهداشتي حمل صادر ويك نسخه از آن براي حداقل دوسال در واحد مذكور بايگاني شود .
7. 4 .فهرست محموله هاي ارسالي طيور زنده در پايان هرماه از دامپزشكي استان مبدا به دامپزشكي استان مقصد ارسال شود
تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.


5 – ضوابط حمل و نقل كندوهاي زنبور عسل :
1-5 . تعيين هويت زنبورستان با استفاده از روش هاي مورد تاييد سازمان (ثبت سيل ، پلاك كوبي وغيره) ودرج مشخصات مربوطه در مجوزهاي حمل ونقل الزامي است.
2- 5 . اخذ گواهي "حمل بهداشتي" كندوهاي زنبور عسل از دامپزشكي شهرستان مبدا جهت ارايه به شهرستان مقصد الزامي است .
3- 5 بازديد كارشناسي از محموله وصدور گواهي انطباق شرايط محموله بايد برابر دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » توسط دامپزشك مسئول فني واحد انجام شود .
4 - 5 مجوزهاي بهداشتي حمل كندوهاي زنبور عسل ( در سطح شهرستان، استان و كشور) بايد مطابق فرم هاي عمومي درج شده در دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صادر گردد .
5 - 5 صدور استعلام ها ، تمديد پروانه بهداشتي، واخذ مجوز مجدد مستلزم ارائه گواهي حمل كندوهاي زنبور عسل خواهد بود.
6 . 5 در بازديدهاي دوره اي اكيپهاي بررسي و مراقبت بيماريهاي زنبور عسل بايد گواهي هاي حمل كنترل شوند.
7- 5 فهرست محموله هاي ارسالي كندوهاي زنبور عسل در پايان هركوچ از طرف دامپزشكي مقصد به دامپزشكي استان مبدا ارسال شود .
تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.

6 – ضوابط حمل ونقل آبزيان زنده :
1-6 . اخذ گواهي "حمل بهداشتي" آبزيان زنده از دامپزشكي شهرستان مبدا جهت ارايه به شهرستان مقصد الزامي است .
2-6. بازديد كارشناسي از محموله وصدور گواهي انطباق شرايط محموله بايد برابر دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » توسط دامپزشك مسئول فني واحد انجام شود
3-6 . حمل ونقل انواع مختلف آبزيان بايد برابر «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » انجام پذيرد.
4-6 . تعيين هويت تانكرها و وسايل حمل ونقل آبزيان زنده بايد با استفاده از روش هاي مورد تاييد سازمان دامپزشكي ودرج مشخصات مربوطه در مجوزهاي حمل ونقل بهداشتي آبزيان زنده صورت پذيرد.
4-6. مجوزهاي بهداشتي حمل ونقل آبزيان زنده (در سطح شهرستان، استان وكشور) مطابق فرم هاي عمومي درج شده در دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » مي باشد .
5-6. صدور استعلام ها ، تمديد پروانه بهداشتي، واخذ مجوز مجدد مستلزم ارائه گواهي حمل آبزيان زنده است .
6-6. فهرست محموله هاي ارسالي آبزيان زنده بايد در پايان هر ماه از طرف دامپزشكي مقصد به دامپزشكي استان مبدا اعلام گردد .
تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.






7- ضوابط حمل ونقل گوشت قرمز و سفيد و فرآورده هاي مرتبط :‌
1-7. . حمل ونقل انواع مختلف گوشت قرمز وسفيد بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت پذيرد.
2-7 . مسئولين فني بهداشتي كارخانجات فرآورده هاي گوشتي موظفند در ارسال گزارشات با ادارات دامپزشكي همكاري نمايند. سيستم ثبت اطلاعات ورود و خروج گوشت و ارسال گزارشات ماهيانه به دامپزشكي در كليه مقاصد عمده (مراكز بسته‌بندي گوشت ، كارخانه هاي فرآورده هاي گوشتي و ...) راه اندازي نمايند.
3-7 . مجوزهاي بهداشتي حمل ونقل گوشت (در سطح شهرستان، استان وكشور) بايد مطابق فرم هاي عمومي درج شده در دستور العمل «كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صادر شوند.
4-7 . برگه هاي گواهي حمل در كارخانجات فرآورده هاي گوشتي و سردخانه ها و مراكز عمده مصرف گوشت بايد در بازديدهاي دوره اي بخش دولتي كنترل شوند .
5-7 ..نظارت و كنترل بر جابجايي و انتقال گوشت قرمز و سفيد و فرآورده هاي مربوطه و گواهي حمل مربوطه در سطح مراكز عرضه توسط اكيپهاي نظارت بر فرآورده‌هاي خام دولتي انجام پذيرد .
6-7 . مراكز عرضه موظفند كپي مجوز حمل گوشت را كه توسط دامپزشكي مقصد تائيد شده در هنگام دريافت محموله رويت نمايند .
7-7. فهرست محموله هاي ارسالي بايد در پايان هر ماه از طرف دامپزشكي مقصد به دامپزشكي استان مبدا اعلام گردد .
8-7. ادارات دامپزشكي مقصد موظف هستند ضمن كپي برداري از اطلاعات موجود در ترموگراف ها نسبت به كنترل اطلاعات رايانه اي و نگهداري آن حداقل به مدت دو اقدام نمايند .

تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.


8 . ضوابط حمل ونقل تخم مرغ خوراكي:
1-8. حمل ونقل تخم مرغ بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت گيرد.
2-8. هويت محموله ووسايل حمل ونقل تخم مرغ بايد با استفاده از روش هاي مورد تاييد سازمان و تعيين و مشخصات مربوطه در مجوزهاي حمل ونقل بهداشتي تخم مرغ درج شود.
3-8 . .اكيپهاي نظارت بر فرآورده هاي خام دامي در حين بازديدهاي نظارتي از مراكز عمده پخش بازديد نموده و مستندات و گواهي حمل مربوط به تخم مرغهاي وارد شده به شهرستان را كنترل نمايند .
4-8. فهرست محموله هاي ارسالي بايد در پايان هر ماه از طرف دامپزشكي مقصد به دامپزشكي استان مبدا اعلام گردد .

تبصره : در صورت تهيه نرم افزارهاي مناسب در سازمان انتقال گزارشات فوق الذكر از طريق نرم افزار خواهد بود.


9- ضوابط حمل ونقل شير خام :
1-9. حمل ونقل شير خام بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت گيرد.
2-9. هويت تانكرها و وسايل حمل ونقل شير خام با استفاده از روش هاي مورد تاييد سازمان تعيين و مشخصات مربوطه در مجوزهاي حمل ونقل بهداشتي شير خام درج .
3-9 . كليه كارخانجات فرآوري شير موظفند براي شيرهاي دريافتي از خارج شهرستان گواهي حمل صادره از دامپزشكي شهرستان مبدا و براي شيرهاي دريافتي از داخل شهرستان گواهي حمل داخل شهرستاني ( صادره توسط مسئول فني دامداري يا مسئول فني مركز جمع آوري شير ) را دريافت نمايند .
4-9..مسئول فني بهداشتي مركز جمع آوري شير تائيديه بهداشتي شيرهاي حمل شده به خارج استان را صادر مي نمايند تا به اداره دامپزشكي شهرستان جهت دريافت گواهي حمل ارائه شود .
5-9 . .مسئولين فني بهداشتي مراكز جمع آوري شير موظف هستند براي كليه شيرهاي خروجي از مركز گواهي حمل بهداشتي را صادر نمايند تا براساس اين گواهي هاي بهداشتي ، شبكه دامپزشكي شهرستان اقدام به صدور مجوز بهداشتي قرنطينه اي حمل ونقل بين استاني صادر نمايد .



10 – ضوابط حمل ونقل كود مرغي وكود دامي :
1-10 . حمل ونقل كود مرغي وكود دامي بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت پذيرد.
2-10 . صدور مجوز جوجه ريزي يا تائيديه بيمه دوره بعدي جهت مرغداريهاي گوشتي ارايه تائيديه هاي خروج و گواهي حمل كود دوره ملاك عمل ميباشد .



11- ضوابط حمل و نقل نهاده هاي كشاورزي خوراك دام ،محصولات كارخانجات خوراك دام وطيوروآبزيان و...
1- 11 . حمل ونقل نهاده هاي كشاورزي خوراك دام ، محصولات كارخانجات خوراك دام ،طيور وآبزيان بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت گيرد.
2-11 . مسئولين فني بهداشتي شاغل در كارخانجات خوراك دام موظفند براي خروج كليه محصولات گواهي بهداشتي صادر كنند تا براساس اين گواهي هاي بهداشتي ، شبكه دامپزشكي شهرستان مربوطه ، مجوز بهداشتي قرنطينه اي حمل ونقل بين استاني نمايد .

12- ضوابط حمل و نقل آلايش خوراكي وغير خوراكي دام وطيور :
1-12 . حمل ونقل آلايش خوراكي وغير خوراكي دام وطيور بايد بر اساس «دستور العمل كنترل بهداشتي ومقررات قرنطينه اي نقل وانتقال دام وفرآورده هاي خام دامي در داخل كشور » صورت پذيرد.
2-12 . مسئولين فني بهداشتي شاغل در كشتارگاه هاي دام وطيور موظفند براي خروج كليه آلايش هاي خوراكي وغير خوراكي دام وطيور گواهي بهداشتي صادر كنند تا براساس اين گواهي هاي بهداشتي ، شبكه دامپزشكي شهرستان مجوز بهداشتي قرنطينه اي حمل ونقل بين استاني نمايد .